Τι είναι το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών;
Τι είναι το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών;Το σύνδρομο των πολυκυστικών ωοθηκών (ΣΠΩ) είναι μια συχνή ορμονική και μεταβολική διαταραχή που αφορά 1 στις 10 γυναίκες της αναπαραγωγικής ηλικίας. Το σύνδρομο προκαλεί διαταραχές περιόδου, επηρεάζει τη γονιμότητα, την εμφάνιση, ακόμη και την ψυχολογική διάθεση της γυναίκας.
Τι είναι οι πολυκυστικές ωοθήκες;
Οι πολυκυστικές ωοθήκες είναι ωοθήκες μεγαλύτερες από τις κανονικές και με σχεδόν διπλάσιο αριθμό ωοθυλακίων. Οι πολυκυστικές ωοθήκες ΔΕΝ έχουν κύστεις αλλά πολλά μικρά ωοθυλάκια με συγκεκριμένη κατανομή στην ωοθήκη, σαν «κολιέ μαργαριταριών».
Τα ωοθυλάκια περιέχουν ωάρια που δεν μπορούν να ωριμάσουν τελείως, λόγω της ορμονικής διαταραχής. Οι πολυκυστικές ωοθήκες είναι καλοήθεις και συνήθως ΔΕΝ προκαλούν πόνο.
Συμπτώματα συνδρόμου πολυκυστικών ωοθηκών
- Διαταραχές περιόδου ή απουσία περιόδου
- Υπερτρίχωση
- Απώλεια μαλλιών από το τριχωτό της κεφαλής
- Αυξημένο σωματικό βάρος ή δυσκολία απώλειας βάρους
- Ακμή
- Υπογονιμότητα
Σε τι οφείλεται το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών;
Η ακριβής αιτία εμφάνισης ΣΠΩ δεν είναι γνωστή. Εν μέρει εμπλέκονται κληρονομομικοί παράγοντες. Έρευνες δείχνουν ότι στο 24% των γυναικών με ΣΠΩ υπάρχει ιστορικό ΣΠΩ στη μητέρα τους και 32% των γυναικών με ΣΠΩ έχουν αδελφή με το ίδιο σύνδρομο.
Το ΣΠΩ είναι μια ορμονική διαταραχή που χαρακτηρίζεται από:
- Αυξημένα επίπεδα ανδρογόνων
Αυξημένα επίπεδα ανδρογόνων στη γυναίκα εμποδίζουν τις ωοθήκες να κάνουν ωορρηξία και προκαλούν υπερτρίχωση και ακμή. - Αυξημένα επίπεδα ινσουλίνης
Η ινσουλίνη είναι η ορμόνη που είναι υπεύθυνη για το μεταβολισμό των τροφών και τη μετατροπή τους σε ενέργεια. Αντίσταση στην ινσουλίνη παρατηρείται όταν τα κύτταρα του οργανισμού δεν ανταποκρίνονται φυσιολογικά στην ινσουλίνη. Ως αποτέλεσμα τα επίπεδα ινσουλίνης στο αίμα αυξάνονται.
Πολλές γυναίκες με ΣΠΩ έχουν αυξημένη αντίσταση στην ινσουλίνη, ειδικά αυτές που είναι υπέρβαρες, δεν τρώνε υγιεινά, δεν ασκούνται και έχουν οικογενειακό ιστορικό σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2. Με το χρόνο, η αυξημένη αντίσταση στην ινσουλίνη μπορεί να οδηγήσει σε σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2.
Πώς γίνεται η διάγνωση του συνδρόμου πολυκυστικών ωοθηκών;
Για τη διάγνωση του ΣΠΩ πρέπει να πληρούνται τουλάχιστον 2 από τα ακόλουθα κριτήρια:
- Διαταραχές περιόδου, αραιομηνόρροια ή αμηνόρροια
- Υπερτρίχωση και/ή αυξημένα επίπεδα τεστοστερόνης στο αίμα
- Υπερηχογραφική απεικόνιση πολυκυστικών ωοθηκών
Η ύπαρξη και μόνο πολυκυστικών ωοθηκών στο υπερηχογράφημα δεν σημαίνει ότι έχετε το σύνδρομο, αν δεν έχετε και συμπτώματα ή αυξημένα επίπεδα τεστοστερόνης στο αίμα.
Αντίστοιχα, η υπερηχογραφική απεικόνιση πολυκυστικών ωοθηκών δεν είναι απαραίτητη για τη διάγνωση του συνδρόμου, αν υπάρχουν τα άλλα συμπτώματα.
Τι σημαίνει η διάγνωση του συνδρόμου για την υγεία σας
Αν έχετε ΣΠΩ έχετε αυξημένο κίνδυνο να εμφανίσετε:
- Αυξημένη αντίστατη στην ινσουλίνη και διαβήτη τύπου 2
- Υπέρταση
- Αν έχετε λιγότερες από τρεις περιόδους το χρόνο, αυξάνει η πιθανότα να εμφανίσετε υπερπλασία ή καρκίνο του ενδομητριου. Για προστασία χρησιμοποιούμε προγεστερόνη είτε με τη μορφή χαπιού είτε με τη μορφή ενδομήτριου σπειράματος Mirena που απελευθερώνει προγεστερόνη.
Πώς θεραπεύεται το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών;
Δεν υπάρχει θεραπεία για το ΣΠΩ αλλά μπορούμε να αντιμετωπίσουμε τα συμπτώματα. Κάθε θεραπευτική παρέμβαση πρέπει να είναι εξατομικευμένη στις ανάγκες της κάθε γυναίκας και να στοχεύει στο να αντιμετωπιστούν συγκεκριμένα συμπτώματα καθώς και οι μακροχρόνιες επιπλοκές του συνδρόμου.
- Απώλεια βάρους και άσκηση
Η απώλεια βάρους σε συνδυασμό με την σωματική άσκηση μπορεί να βελτιώσει την ορμονική εικόνα και να ελαττώσει την αντίσταση στην ινσουλίνη. Απώλεια ακόμη και 10% του βάρους αυξάνει την πιθανότητα να σταθεροποιηθεί ο κύκλος καθώς και να βελτιωθεί η γονιμότητα. - Αντιμετώπιση της τριχοφυίας και της ακμής
Η αντιμετώπιση της τριχοφυίας είναι δυνατή με φυσικές μεθόδους αποτρίχωσης, όπως χρήση κεριού, ηλεκτρόλυση, φωτοθερμόλυση και laser. Συμπληρωματικά, μπορεί να χρησιμοποιηθούν και φαρμακευτικές μέθοδοι όπως συγκεκριμένα αντισυλληπτικά με αντι-ανδρογονική δράση και πιο ευνοϊκό προφίλ για τη θεραπεία της τριχοφυίας. Συνήθως θα χρειαστούν τουλάχιστον έξι μήνες προτού αρχίσει να παρατηρείται βελτίωση με τη φαρμακευτική αγωγή.
Για τη θεραπεία της ακμής υπάρχουν αντίστοιχα φαρμακευτικά σκευάσματα.
- Φαρμακευτική θεραπεία
Μπορεί να χρειαστείτε ειδική φαρμακευτική θεραπεία για τn ρύθμιση της περιόδου ή τη βελτίωση της γονιμότητας. Το είδος της φαρμακευτικής αγωγής θα εξαρτηθεί από το ιστορικό σας και είναι διαφορετική ανάλογα με το πρόβλημα που θέλετε να αντιμετωπίσετε.
- Χειρουργική επέμβαση
Σε κάποιες περιπτώσεις είναι απαραίτητη η λαπαροσκόπηση για τη θεραπεία του ΣΠΩ. Κατά τη διάρκεια της λαπαροσκόπησης γίνεται καυτηριασμός των ωοθηκών με στόχο να αποκατασταθεί η φυσιολογική λειτουργία των ωοθηκών και να προκληθεί ωορρηξία. Η λαπαροσκόπηση ενδείκνυται όταν έχουν αποτύχει άλλοι τρόποι πρόκλησης ωορρηξίας.
Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να επισκεφτείτε