β-αιμολυτικός στρεπτόκοκκος στην κύηση

Γράφει η Δρ. Τσουμπού Ιωάννα, Μαιευτήρας Χειρουργός Γυναικολόγος.

Τι είναι ο β-αιμολυτικός στρεπτόκοκκος ομάδος Β;

Ο β-αιμολυτικός στρεπτόκοκκος ομάδος Β  (group B strep ή GBS) είναι ένα βακτήριο που βρίσκεται φυσιολογικά στη χλωρίδα του κόλπου και του εντέρου στo 25% των γυναικών (1 στις 4 γυναίκες). Η αποίκηση του κόλπου με GBS συμβαίνει σε υγιείς γυναίκες και δεν είναι σεξουαλικώς μεταδιδόμενη.

Εκτός εγκυμοσύνης ο GBS δεν προκαλεί συνήθως συμπτώματα και δεν χρειάζεται θεραπεία. Στην εγκυμοσύνη όμως, αν το βακτήριο υπάρχει στον κόλπο της μητέρας κατά τον τοκετό, το έμβρυο μπορεί να μολυνθεί και πιο σπάνια να νοσήσει

Πώς ανιχνεύεται;

Ο β-αιμολυτικός στρεπτόκοκκος μπορεί να ανιχνευθεί στην εγκυμοσύνη με καλλιέργεια κολπικού υγρού ή ούρων της εγκύου. Μελέτες υποστηρίζουν ότι έλεγχος για GBS, περίπου 5 εβδομάδες πριν τον τοκετό, είναι η πιο αξιόπιστη μέθοδος πρόβλεψης της παρουσίας του κατά τον τοκετό. Είναι λοιπόν σημαντικό οι έγκυες γυναίκες να εξετάζονται για GBS μεταξύ 35-37 εβδομάδες κάθε κύησης.

Είναι επικίνδυνος για το μωρό;

Πολλά μωρά έρχονται σε επαφή με τον GBS κατά τον τοκετό. Στην πλειονότητα των περιπτώσεων δεν δημιουργούνται προβλήματα. Αν όμως το βακτήριο μεταδοθεί από εσάς στο μωρό κατά τον τοκετό, υπάρχει ένας μικρός κίνδυνος να μολυνθεί το μωρό και να νοσήσει.

Στη Μεγάλη Βρετανία 1 στα 2000 νεογνά εμφανίζουν λοίμωξη από GBS. Με σωστή και έγκαιρη θεραπεία η πλειοψηφία των νεογνών (7 στα 10) θα αναρρώσουν πλήρως. Όμως 2 στα 10 μωρά θα αναρρώσουν μεν αλλά θα εμφανίσουν κάποιο πρόβλημα και 1 στα 10 θα πεθάνει.

Πότε το μωρό σας βρίσκεται σε μεγαλύτερο κίνδυνο να μολυνθεί από GBS;

• αν γεννηθεί πρόωρα (<37 εβδομάδες κύησης)
• αν είχατε στο παρελθόν μωρό που εμφάνισε λοίμωξη από GBS
• αν έχετε πυρετό κατά τον τοκετό
• αν το θυλάκιο έχει σπάσει > 18 ώρες πριν γεννηθεί το μωρό σας

Πώς μπορεί να μειωθεί ο κίνδυνος για το μωρό σας;

• Συνιστάται καλλιέργεια κολπικού υγρού και ούρων για να διαπιστωθεί αν είστε φορείς. Η καλλιέργειες μπορεί να είστε αρνητικές για GBS στην αρχή της εγκυμοσύνης και μετά να θετικοποιηθούν (ή το αντίστροφο), οπότε πρέπει να επαναληφθούν στο δεύτερο και στο τρίτο τρίμηνο.
• Αν είναι γνωστό ότι είστε φορέας του GBS, συνιστάται να λάβετε ενδοφλέβια αντιβίωση κατά τη διάρκεια του τοκετού
• Αν έχετε ουρολοίμωξη από GBS θα πρέπει να θεραπευτείτε το συντομότερο δυνατό και να λάβετε ενδοφλεβια αντιβίωση και στον τοκετό
• Αν είχατε στο παρελθόν μωρό που εμφάνισε λοίμωξη με GBS συνιστάται να λάβετε ενδοφλέβια αντιβίωση στον τοκετό
• Αν είστε >37 εβδομάδων και γίνει ρήξη υμένων, συνιστάται πρόκληση τοκετού για να ελαττωθεί το διάστημα που το μωρό θα έρθει σε επαφή με το GBS και ενδοφλέβια αντιβίωση

Η αντιβίωση επιλογής είναι συνήθως η πενικιλλίνη. Αν έχετε αλλεργία στην πενικιλλίνη θα πάρετε μια εναλλακτική αντιβίωση.

Πρέπει να πάρω αντιβίωση κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης;

Η χορήγηση αντιβίωσης πριν τον τοκετό δεν μειώνει την πιθανότητα να μεταδοθεί ο GBS στο μωρό αν είστε φορέας Αυτό συμβαίνει γιατί το βακτήριο ανήκει στη φυσιολογική χλωρίδα του κόλπου και του εντέρου ορισμένων γυναικών και  επανέρχεται μόλις ολοκληρωθεί η θεραπεία. Εξαίρεση αποτελεί αν ανιχνευθεί GBS στα ούρα, οπότε θα πρέπει να πάρετε αντιβίωση.

Αν γεννήσετε με προγραμματισμένη καισαρική τομή θα λάβετε αντιβίωση ευρέως φάσματος που καλύπτει για πιθανές λοιμώξεις λόγω της καισαρικής τομής και όχι μόνο για GBS.

Χρειάζεται το μωρό να γεννηθεί με καισαρική τομή;

Η αποίκιση με GBS δεν είναι λόγος καισαρικής τομής. Η χορήγηση αντιβίωσης κατά τη διάρκεια του τοκετού επαρκεί για να προφυλάξει αποτελεσματικά το μωράκι.

Επιτρέπεται ο θηλασμός;

Ο θηλασμός είναι ασφαλής καθώς δεν υπάρχουν στοιχεία ότι αυξάνει τον κίνδυνο μόλυνσης του μωρού από GBS. Αντιθέτως, προστατεύει από πολλές άλλες λοιμώξεις.